Czy Narodowy Program Mieszkaniowy zwiększa dostęp do lokali mieszkalnych? Czy jego pojawienie się na rynku oznacza dla Polaków większą szansę na to, aby stać się właścicielami mieszkania na sprzedaż? Ciężko mówić o bezpośrednim udostępnieniu lokali mieszkalnych Polakom. Narodowy Program Mieszkaniowy jest bowiem dokumentem, którego celem jest wyznaczanie głównych kierunków realizacji polityki mieszkaniowej państwa w perspektywie do 2030 roku.
Spis treści:
Lokale mieszkalne ze zmniejszoną dostępnością
Nie musi być nowe
Jaka będzie przyszłość sektora mieszkaniowego w Polsce?
Wsparcie dla sektora
Komu pomoże dokument?
Chcesz kupić lokal mieszkalny? Musisz uzbroić się w cierpliwość
Mieszkania na sprzedaż coraz bardziej niedostępne – Narodowy Program Mieszkaniowy potencjalnym rozwiązaniem
Bieżąca sytuacja w sektorze mieszkaniowym na rynku nieruchomości w Polsce nie jest zbyt korzystna ani dla kupujących, ani dla deweloperów, czego rozwiązaniem ma być Narodowy Program Mieszkaniowy. Ceny mieszkań utrzymują się na bardzo wysokim poziomie. Ich gwałtowny wzrost odnotowano krótko po wybuchu pandemii koronawirusa w Polsce. Analitycy rynku nieruchomości spodziewali się, że ceny za mieszkania zaczną spadać, jednak tak się nie stało. Wybuch wojny na Ukrainie również przyczynił się do pogorszenia sytuacji na polskim rynku. Obecnie Polacy walczą z trudno dostępnymi kredytami hipotecznymi, niebotycznie wysoką inflacją oraz wysokimi stawkami za metr kwadratowy nieruchomości. Czy sytuacja ta ulegnie w najbliższych miesiącach wyraźnej poprawie? Raczej ciężko spodziewać się aż tak pomyślnego scenariusza.
Niekoniecznie sektor pierwotny
Nie tylko lokale z rynku pierwotnego od dewelopera leżą w kręgu zainteresowania kupujących. Większość z nich przegląda bieżące oferty na całym rynku, również w sektorze wtórnym. Niejednokrotnie to właśnie używane lokale mieszkalne szybko znajdują nowych właścicieli. Dla osób, które poszukują mieszkania na sprzedaż liczy się rozkład pomieszczeń, wykończenie wnętrz, lokalizacja nieruchomości, itp. Często lokale mieszkalne z sektora wtórnego znajdują się na terenie osiedli mieszkalnych, które charakteryzuje doskonale rozbudowana infrastruktura otoczenia. To z kolei stanowi dużą zachętę do składania ofert zakupu, zwłaszcza osobom, którym zależy na bliskości punktów handlowo-usługowych, przychodni czy szkół. Bardzo istotna jest także bliskość komunikacji miejskiej. Kupujący zwracają uwagę również na bliskość terenów zielonych, a tu nieruchomości z rynku wtórnego również mają się czym pochwalić. Wiele inwestycji powstawało bowiem blisko parków, a budynki w ramach osiedli budowane były w takiej odległości od siebie, aby zapewnić wszystkim lokatorom odpowiednie poczucie prywatności.
fot. pexels.com
Czy sytuacja się poprawi?
Czy sytuacja na rynku nieruchomości ulegnie niebawem poprawie? Czy osoby kupujące mogą liczyć na spadek stawek za metr kwadratowy lokali mieszkalnych przeznaczonych do sprzedaży? Niestety, obecnie nic nie wskazuje na to, aby sytuacja miała się diametralnie poprawić. Wprawdzie ceny lokali mieszkalnych wyhamowały, jednak trudno mówić o tym, aby deweloperzy chcieli je obniżać. Drogie materiały budowlane oraz wykończeniowe przełożyły się na wysokie ceny mieszkań. Deweloperzy, nie chcą tracić na inwestycji, nie są więc w stanie obniżyć stawek za metr kwadratowy.
Jakie mieszkania na sprzedaż przy wsparciu Narodowego Programu Mieszkaniowego?
Narodowy Program Mieszkaniowy jest dokumentem o charakterze strategiczno-programowym. Dokument ten wyznacza główne kierunki realizacji polityki mieszkaniowej państwa w perspektywie do 2030 roku. Kierunki ten, w ramach Narodowego Programu Mieszkaniowego, zostały przyjęte uchwałą nr 115/2016 Rady Ministrów w dniu 27 września 2016 r. Celem dokumentu jest określenie priorytetów polityki mieszkaniowej. W ramach dokumentu określone są również podstawowe narzędzia, które służą rozwiązywaniu problemów mieszkaniowych, jakie obecnie dotykają mieszkańców kraju. Na Narodowy Program Mieszkaniowy składają się uzupełniające się wzajemnie działania o charakterze prawnym, organizacyjnym oraz finansowym. Podstawowe narzędzia, jakie służą do realizacji Programu, ujęto w dziecięciu działaniach: 1. Usprawnienie procesu inwestycyjno-budowlanego, 2. Racjonalizacja zasad funkcjonowania rynku najmu, 3. Rozwój spółdzielczości mieszkaniowej, 4. Mieszkanie+: Dostępne mieszkania na wynajem, 5. Mieszkanie+: Społeczne budownictwo czynszowe, 6. Mieszkanie+: Oszczędzanie na cele mieszkaniowe (zgodnie z rekomendacją Rady Mieszkalnictwa zrezygnowano z prac nad instrumentem, wprowadzając w to miejsce program dopłat do czynszu Mieszkanie na Start), 7. Pomoc w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych, 8. Poprawa warunków zamieszkiwania 9. Mieszkanie dla Seniora (źródło: gov.pl).
Dla kogo przeznaczony jest rządowy program?
Nadrzędnym celem Narodowego Programu Mieszkaniowego jest zwiększenie dostępu do lokali mieszkalnych osobom, których dochody uniemożliwiają nabycie lub wynajęcie lokum mieszkalnego na zasadach komercyjnych. Podstawowe działania, które służą temu celowi, składają się na pakiet „Mieszkanie+”. Jest to program budowy na zasadach rynkowych mieszkań na wynajem z opcją dojścia do własności. Efekty pakietu „Mieszkanie+” w latach 2016-2022 (stan na 31.08.2022 r., dane narastające od 2016 r.) zostały opracowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii (gov.pl) na podstawie danych PFRN i BGK i prezentują się następująco: w części rynkowej (działania PFRN) oraz części społecznej (program wsparcia budownictwa socjalnego i komunalnego oraz program społecznego budownictwa czynszowego) wybudowanych zostało łącznie 18 131 lokali mieszkalnych, a w budowie jest kolejnych 25 555 lokali mieszkalnych. Z kolei liczba miejsc w noclegowniach, schroniskach dla bezdomnych, ogrzewalniach i pomieszczeniach tymczasowych przedstawia się następująco: 352 wybudowane oraz 318 w budowie.
Czasami na własne mieszkanie trzeba będzie poczekać
Realizacja marzenia o możliwości poszukiwania własnego mieszkania stała się obecnie niedostępna dla wielu Polaków. Ceny nieruchomości wzrosły, co jest skutkiem wzrostu kosztów nabycia materiałów budowlanych oraz wykończeniowych. Dodatkowo osoby, które chciały nabyć własny lokal mieszkalny przy wsparciu kredytu hipotecznego, stanęły przed poważnym murem. Banki w Polsce na tyle zaostrzyły politykę kredytową, że wiele osób, które chciało zaciągnąć kredyt hipoteczny, spotkało się z odmową ze strony banku z powodu niewystarczającej zdolności kredytowej. Kiedy sytuacja ulegnie poprawie? Na razie ciężko jest prognozować. Krajowa gospodarka nie odzyskała jeszcze stabilności, a inflacja utrzymuje się na wysokim poziomie. Zarówno kupujący, jak i deweloperzy, stale obserwują sytuację na rynku nieruchomości. Na ten moment nie można jednak dokładnie przewidzieć, czy ceny za mieszkania na sprzedaż rzeczywiście nieco spadną, czy dalej będą się utrzymywać na zbliżonym do obecnego poziomie.
Magdalena Łozowicka / Redaktor Naczelna Komercja24.pl