WIBOR jest pojęciem stosowanym w polskim bankownictwie. Wiele osób, o ile zna ogólną definicję tego skrótu, o tyle nie wie, w jaki konkretny sposób funkcjonuje on na rynku. Poniżej postaramy się przedstawić nieco szerzej pojęcie WIBOR oraz jego przeznaczenie.
WIBOR, z angielskiego oznacza Warsaw Interbank Offered Rate, czyli referencyjną wysokość oprocentowania kredytów na rynku międzybankowym w Polsce. Największe banki w Polsce wyznaczają tę wysokość oprocentowania jako średnią arytmetyczną. Banki mają za zadanie podać stawki oprocentowania w ujęciu rocznym, po których mogą udzielić pożyczki pozostałym bankom. Czynność ta wyznacza wartość WIBOR. Operacja ta nazywana jest fixingiem WIBOR.
WIBOR określany jest mianem transakcyjnego. Co to oznacza? Dokładnie tyle, że w ciągu zaledwie kwadransa od momentu opublikowania indeksów, jakie zostały ustalone w trakcie fixingu WIBOR, banki które uczestniczą w całym procesie zobowiązane są do zawierania transakcji pomiędzy sobą wedle stawek nie niższych, niż zgłoszone w tym dniu.
WIBOR wyznaczany jest na określony czas. Możliwy jest kredyt pomiędzy bankami na jeden dzień, zaczynając od dnia zawarcia transakcji (ON). Banki mogą również udzielić sobie kredyt na jeden dzień, ale zaczynając od następnego dnia roboczego po dniu, w którym kredyt został udzielony (została podpisana umowa). Czas taki określa się skrótem TN. Możliwa jest także pożyczka pomiędzy bankami na okres SW, czyli kredyt na tydzień, zaczynając od dwóch dni roboczych po zawarciu umowy. Kolejne terminy to analogicznie: 2W – kredyt udzielany na okres dwóch tygodni, zaczynając dwa dni robocze po zawarciu umowy; od 1M do 9M – kredyt na okres od jednego do dziewięciu miesięcy na zasadach jak wyżej. Najdłuższym okresem jest 1Y, czyli kredyt udzielany pomiędzy bankami zaczynając od dwóch dni roboczych po zawarciu umowy.
WIBOR stanowi podstawę do wyznaczania oprocentowania kredytów i pożyczek, które udzielają banki w Polsce.
Jak to się ma w praktyce? WIBOR jest zmienny, co oznacza, że zmienna będzie marża pożyczki. Wyobraźmy sobie zatem sytuację, kiedy zaciągamy kredyt hipoteczny na ustalone z bankiem oprocentowanie. Kiedy wartość WIBOR się zmieni, zmianie ulegnie również oprocentowanie naszego kredytu. Co za tym idzie, zmieni się wysokość comiesięcznych rat oraz ostateczna kwota, jaką będziemy musieli zwrócić do banku.
Jeszcze przed zaciągnięciem kredytu w banku powinniśmy zatem wziąć pod uwagę ewentualność, że ustalone z bankiem raty nie będą zawsze stałe. Powinniśmy być przygotowani na fakt, że będą się one zmieniać wraz z wartością WIBOR. Oczywiście nie powiedziane, że raty za kredyt będą tym samym coraz wyższe. Może bowiem dojść do sytuacji, kiedy referencyjna wysokość oprocentowania WIBOR się zmniejszy. W takiej sytuacji będziemy mogli cieszyć się niższą ratą za kredyt hipoteczny.
Warto również pamiętać o tym, że umowę z bankiem zawsze można renegocjować. Jeśli zatem raty za nasz kredyt hipoteczny wzrosną o tyle, że kłopotliwe stanie się dla nas ich spłacanie, możemy zwrócić się do banku z wnioskiem o obniżenie oprocentowania pożyczki. Ważne jednak, abyśmy przed podjęciem negocjacji z bankiem zadbali o dobrą historię spłaty kredytu. Nie powinniśmy mieć żadnych opóźnień w jego spłacie. Tylko wówczas bank będzie traktował nas jako rzetelnego i poważnego klienta i przychylniej odniesie się do naszego wniosku. Bankom zależy bowiem nie tylko na pozyskiwaniu nowych klientów, ale również na utrzymywaniu przy sobie dotychczasowych kredytobiorców.
Magdalena Paluch
Dział Analiz WGN