Jakie wybrać najkorzystniejsze źródło ogrzania domu?
Wiele osób nadal ogrzewa swoje domy piecami na węgiel lub wyrobami z węgla kamiennego, ceny tego surowca w ostatnich miesiącach mocno poszybowały w górę, wielu osobom przychodzi na myśl zmiana źródła ogrzewania na tańszy, bardziej wydajny lub osoby, które dopiero budują swój dom rozmyślają nad najbardziej optymalnym sposobem ogrzewania domu.
Przyjrzyjmy się źródłom ogrzewania domu, który z nich wybrać, aby chociaż w niewielkim stopniu zaoszczędzić przy rosnących cenach oraz aby zapewnić odpowiednią temperaturę w domu bez dodatkowych nakładów pracy.
Dlaczego ceny węgla opałowego tak wzrosły?
Od kilku miesięcy rekordowo urosły ceny węgla opałowego przez nagły spadek dostępności tego surowca w Europie.
Co powodowało taką sytuację? Podstawowym powodem jest przede wszystkim ożywienie gospodarki, jakie nastąpiło po wyjściu świata z pandemii Covid -19, w której gospodarka była mocno obciążona.
Po tym czasie popyt na węgiel wzrósł, a strajki, które miały miejsce w Kolumbii, czy też w Republice Południowej Afryki zmniejszyły podaż tego surowca.
Kolejną z przyczyn jest problem w Chinach, który po powodziach ma utrudniony dostęp do wydobycia węgla oraz jego transport, dodatkowo rząd chiński zakazał sprowadzanie węgla z Australii co spowodowało potężny spadek zapasów surowca w państwie.
Wsparcie od Państwa
Od sierpnia 2022r. wprowadzono w Polsce możliwość ubiegania się o tzn. „Dodatek węglowy”, który zakłada wparcie rządu w wysokości 3 tysięcy złotych do zakupu węgla lub paliwa węglopochodnego. To rozwiązanie dotyczy tylko rodzin zamieszkałych w domach jednorodzinnych, których źródłem ogrzewania jest źródło ciepła na węgiel, brykiet lub pellet przy założeniu, że posiada on co najmniej 85% węgla kamiennego.
Niestety taka inicjatywa przysporzyła niemałego kłopotu, gdyż dofinansowanie, owszem, zostało wypłacone, ale brak węgla do zakupu lub cena niemal dwukrotnie większa niż dofinansowanie sprawiła, że odbiorcy nie chcieli dokonywać tak drogiego zakupu, ponieważ nie było wszystkich na to stać.
Innym mechanizmem jest wsparcie dla odbiorców ciepła systemowego, zakłada ono ograniczenie cen ciepła sieciowego, czyli obowiązek ustalenia średniej ceny ciepła wraz z rekompensatą według udziału procentowego danego źródła. Według szacowanych danych dotyczących źródeł ogrzewania, ponad 40% gospodarstw domowych korzysta z sieci systemowej.
Alternatywy dla ogrzewania domu węglem
Oprócz możliwości ogrzewania domu węglem lub wyrobem węglopochodnym istnieją inne źródła takie jak ogrzewanie gazowe, pompy ciepła lub mikroinstalacja fotowoltaiczna, a także nowoczesne metody m. in. ogrzewanie za pomocą ogrzewaczy i paneli na podczerwień. To jakie źródło ciepła zostanie wybrane zależy od wielu czynników, między innymi od zasobności portfela, wielkości domu, dostępności miejsca do zrobienia np. kotłowni czy też kwestii wygody, czyli czy chcemy, aby było to bezobsługowe.
- Panele na podczerwień
Wykorzystują one promieniowanie, które rozprowadza się w powietrzu w pomieszczeniu, ogrzewając przy tym ludzi i rzeczy. Przez to w pokojach panuje jednostajna temperatura, która utrzymuje się nawet przy chwilowym przeciągu, daje komfort przebywającym w pomieszczeniu osobom. Instalacja takich paneli jest prosta i zajmuje niewiele miejsca w porównaniu do tradycyjnych grzejników ściennych, są korzystne dla alergików, ponieważ nie przesuszają powietrza. Dodatkowym autem takiego rozwiązania jest ich estetyczny, modernistyczny wygląd i nie psuje aranżacji domu, jak czasem bywa w przypadku standardowych grzejników.
- Powietrzna lub gruntowa pompa ciepła.
Obie pompy pobierają ciepło z otoczenia, pompa powietrzna jak nazwa wskazuje zbiera ciepło z powietrza a druga z nich z gruntu. Sam wydatek na założenie pompy jest stosunkowo wysoki, bo około 30-35 tysięcy zł to jego późniejsze użycie bardzo oszczędne.
- Kotły na płynny gaz i olej opałowy
Są to dość drogie urządzenia i nie kwalifikują się dla osób, które szukają oszczędności, natomiast są one niemal bezobsługowe co daje ogromny komfort przy używaniu ich, a jak wiadomo – wygoda kosztuje. - Grzejniki elektrycznego
Nie wymagają one komina ani kotłowni, więc nie potrzebują dodatkowego miejsca, a można dodać ogrzewanie podłogowe w miejscach wymagających większego ciepła takie jak łazienka, kuchnia czy salon. Koszt samych grzejników to około 300 zł za sztukę, więc za około 8-10 tysięcy można wyposażyć dom w grzejniki i dołożyć ogrzewanie podłogowe. Jest to dobra opcja dla niewielkiego domu z możliwością włączania ciepła i jego regulacji tylko tam, gdzie jest to konieczne. Pokoje, które są użytkowane przez lokatorów można dodatkowo dogrzać ogrzewaniem podłogowym, a w pomieszczeniach, które stoją puste można dogrzewać minimalnie grzejnikiem lub nie zakładać ogrzewania podpodłogowego.
- Panele fotowoltaiczne
Panele fotowoltaiczne to dobre rozwiązanie, nawet ze względu na ekologię i niskie koszty. O ile latem panele są w stanie ogrzać wodę i zmagazynować energię to zimą, ze względu na niewystarczające nasłonecznienie panele mogą nie ogrzać wystarczająco domu, chyba, że odpowiednio dobierze się moc paneli to zima nie będzie straszna, ale warto wziąć pod uwagę drugie alternatywne źródło ciepła jak maty grzewcze lub pompa ciepła. Koszt mikroinstalacji o mocy 1 kWp będzie kosztowała około 4-6 tysięcy zł. Oczywiście ilość kWp zależne jest od wielkości domu jaki chcemy ogrzać, do ceny należy dodać niezbędny magazyn energii, która pozwala zatrzymać pozyskaną energię i wykorzystać ją w mniej nasłonecznione dni. Montaż paneli jest oszczędny również ze względu na ich żywotność - około 25 lat.
- Maty grzewcze
Do paneli fotowoltaicznych można również dołączyć maty grzewcze, które zasilane panelami będą dawały ciepło i komfort użytkowania. Są one gotowe do zakupu i proste w montażu oraz bezpieczne dla użytkowników. Dodatkowym atutem paneli fotowoltaicznych jest bycie niezależnym od wzrostu cen gazu, ropy i innych surowców. Wiele firm prowadzi szereg dotacji do paneli fotowoltaicznych, co daje korzystnie finansowo rozwiązanie.
Na co jeszcze warto zwrócić uwagę?
Należy pamiętać Aby faktycznie zaoszczędzić na ogrzewaniu należy zwrócić szczególną uwagę na obecny stan domu. Nieszczelne okna, brak docieplenia czy otwarte drzwi wpływają niekorzystnie na utrzymanie ciepła, a wręcz ciepło ucieka przez te mankamenty w wykończeniu domu.
Warto raz na pewien czas sprawdzić, czy i gdzie ucieka ciepło z domu za pomocą kamery termowizyjnej, która zweryfikuje problem i pozwoli na szybką reakcję i naprawę nieszczelnych elementów. Szacuje się, że budynek najwięcej ciepła traci przez:
- ściany zewnętrzne 40%
- dach 20%
- wentylacja 15%
- piwnica10%
Najwięcej ciepła ucieka przez ściany zewnętrzne, zatem dobre ocieplenie elewacji wełną lub styropianem. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na szczelność okien i jakość uszczelek, w oknach starszego typu bardzo często są szczeliny przez które czuć dostające się zimne powietrze. Weryfikacja tych dwóch aspektów będzie pierwszym i najważniejszym krokiem do pozbycia się problemu uciekania ciepła z domu. Drugim z kłopotliwych aspektów jest dach i poddasze, ponieważ ogrzane ciepło unosi się do góry, więc dobrze jest zabezpieczyć wierzch domu odpowiednią izolacją, dotyczy to również podłóg, ich izolacja przed utratą ciepła będzie znacząca.
Co zatem wybrać?
Na wybór odpowiedniego źródła ogrzewania domu składa się wiele czynników, które zastosowane razem dadzą oszczędność i większą korzyść np. bezobsługowe urządzenia.
Najbardziej kosztowny jest montaż źródła ciepła, natomiast w późniejszych latach stopniowo się to zwraca, nie generując już niepotrzebnych wydatków jak zakup węgla, brykietu czy innego materiału palnego. Przy wyborze źródła ciepła należy wziąć po uwagę wielkość domu, zapotrzebowanie na ciepło oraz kwestię bezobsługowych urządzeń, które nie będą generowały potrzeby pilnowania źródła ciepła.