Biura WGN
CENTRALA WGN
MDM przeznaczone jest dla osób, które nie mają własnego mieszkania. Sprawa ta dotyczy zarówno singli, jak i małżeństw. Ustawa w tej kwestii mówi wyraźnie, że beneficjent do dnia nabycia mieszkania nie może być „właścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego, lub lokalu mieszkalnego”. Ustawa przy tym zaznacza, że warunek ten dotyczy „obojga małżonków”. Nie można być też właścicielem lub współwłaścicielem budynku, gdy po zdjęciu współwłasności udział przypadałby przynajmniej na jedno mieszkanie, nie można mieć też spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.
Jeśli więc staracie się o kredyt jako małżeństwo, a któreś z was ma już mieszkanie (bądź też macie je jako małżeństwo – tzw. współwłasność łączna) nie dostaniecie kredytu. Inaczej rzecz się ma jednak, gdy współmałżonkowie mają – każde z osobna tylko część mieszkania na własność – wtedy, zgodnie z ustawą nadal mogą starać się o kredyt w MDM, bowiem ustawodawca wyraźnie zaznaczył, że z programu dyskwalifikuje jedynie całkowita własność innej nieruchomości.
Nic się złego nie dzieje też w sytuacji, kiedy beneficjent MDM kupił z dopłatą państwa mieszkanie, a następnie wprowadził się do niego partner, bądź zawarł związek małżeński z osobą, która ma już mieszkanie na własność.
W takich okolicznościach mieszkanie należy nadal do beneficjenta programu, któremu przysługiwała dopłata. Nie jest to sytuacja najmu, sprzedaży czy użyczenia mieszkania, która dyskwalifikowałaby beneficjenta i obligowała do zwrotu dopłaty.
Przypomnijmy bowiem, że pieniądze trzeba będzie oddać (ich proporcjonalną część) jeśli w ciągu 5 lat od zakupu: wynajmiemy lub użyczymy nasze mieszkanie, sprzedamy je, staniemy się właścicielami innej nieruchomości (poza tym odziedziczonym w drodze spadku), bądź też zmienimy przeznaczenie mieszkania w taki sposób, że nie będzie możliwe zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych (np. przerobimy je na biuro).
Jeśli tak postąpimy, będziemy zmuszeni oddać część dopłaty proporcjonalną do okresu, który pozostał nam do zakończenia owych 5 lat. Oblicza się to dzieląc liczbę miesięcy pozostałą do końca okresu przez 60 (liczbę miesięcy w ciągu 5 lat) i mnożąc razy kwotę dofinansowania. Przykładowo uczestnik MDM, który dostał 20 tysięcy dopłaty sprzedał mieszkanie po 2 latach, czyli po 24 miesiącach. W takiej sytuacji do końca 5 lat zostało mu 36 miesięcy, a więc: 36/60 * 20 000 = 12 tysięcy. Taką kwotę będzie musiał zwrócić do banku.
Warto tutaj zwrócić uwagę, że ustawodawca wykazał się pewną niekonsekwencją. O ile kwestia współwłasności jakiegoś mieszkania przed zaciągnięciem kredytu MDM, nie wyklucza nas z uczestnictwa w programie, o tyle już po kupnie takiego mieszkania, nie możemy nie tylko stać się właścicielem innego lokalu mieszkalnego, ale również jego współwłaścicielem. Uczestnik będzie musiał oddać część dopłaty m.in. w przypadku kiedy w ciągu 5 lat: „uzyskał prawo własności lub współwłasności innego lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w całości lub w części, którego przedmiotem jest inny lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny, z wyłączeniem uzyskania tych praw w drodze spadku”.
Rodzina natomiast nie jest wyłączona z pomocy i współudziału w kredycie MDM. Jeśli beneficjent, mimo dopłaty, nie ma nadal wystarczającej zdolności by uzyskać kredyt, ustawa dopuszcza, by do umowy mogli przystąpić „zstępni, wstępni, rodzeństwo, małżonkowie rodzeństwa, ojczym, macocha lub teściowie nabywcy”.
Nie ma natomiast możliwości, by w programie wspólnie uczestniczyli ludzie, którzy żyją w związku nieformalnym. W takiej sytuacji każde musi starać się o dopłatę na własną rękę. W takiej sytuacji jednak jedna z osób może mieć na własność mieszkanie i nie stanowi to żadnej przeszkody dla uczestnictwa w programie przez jej partnera.
Marcin Moneta / Dział Analiz WGN
