W ramach programu Społecznego Budownictwa Czynszowego od ponad 20 lat powstają lokale przeznaczone na wynajem. Oba programy mają zbliżoną grupę adresatów, osoby z nich korzystające nie mają samodzielnego dachu nad głową, a nie mogą sobie pozwolić na zakup mieszkania lub na najem na zasadach rynkowych.
Największą różnicą że TBS może zażądać od najemców tzw. partycypacji, która może sięgać 30% ceny mieszkania (najczęściej jest to 15%). Taka partycypacja jest zwracana w przypadku rezygnacji z mieszkania. Problem w tym, że wielu Polaków, zwłaszcza młodych, nie ma zaoszczędzonych co najmniej kilkudziesięciu tysięcy złotych. Dla takich osób korzystniejszą opcją mogą wiec być mieszkania w programie Mieszkanie Plus, bo od najemców nie wymaga się partycypowania w kosztach budowy. Jednak największą zaletą mieszkań w systemie TBS-ów są czynsze, które są ustawowo reglamentowane.
W zależności od tego, kiedy TBS wybudował mieszkanie, czynsz nie może przekroczyć w skali roku 4-5% tzw. wartości odtworzeniowej lokalu. Wynika to ze sposobu finansowania inwestycji. TBS-y mogą bowiem skorzystać z preferencyjnego kredytu z Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK). Oprocentowanie – dzięki budżetowej dopłacie – wynosie obecnie tylko 1,72%, czyli tyle ile stanowi stawka WIBOR 3M. Ponadto okres spłaty może wynieść do 30 lat. W Warszawie maksymalna miesięczna stawka czynszu za m² w mieszkaniach TBS wynosi obecnie 20-25 zł, w Szczecinie – 14-17 zł, a w Łodzi – 13-16 zł.
W przypadku 50-metrowego mieszkania w stolicy jest to maksymalnie 1250 zł miesięcznie. Na wolnym rynku czynsz za podobne pod względem powierzchni i standardu mieszkanie jest sporo niższy. W dodatku wiele TBS-ów, zwłaszcza w mniejszych miastach, nie stosuje stawek maksymalnych. Natomiast inwestycje w komercyjnej części programu Mieszkanie Plus nie korzystają z preferencji w finansowaniu, a czynsze mają przynosić zysk. W praktyce, w zależności od miasta, trzeba się wiec liczyć z czynszem na poziomie od 20 do 50 zł/m².„ Choć jesteśmy spółką zależna od skarbu państwa, to działamy jako inwestor prywatny.
Chcemy udowodnić, wykazać, że budowanie mieszkań dostępnych cenowo, może być przy okazji dobrym interesem” – dodaje prezes PFR Nieruchomości Mirosław
Zasadniczą różnicą jest fakt, że mieszkań budowanych przez TBS-y za preferencyjny kredyt nie można wykupić. Natomiast w komercyjnej części programu Mieszkania Plus taka możliwość istnieje.
– W tych inwestycjach, które do tej pory mieliśmy komercjalizowane, przeważająca większość najemców zdecydowało się na opcję dojścia do własności
W ramach programu Społecznego Budownictwa Czynszowego powstało od 1996 r. blisko 99 tys. mieszkań na wynajem, w tym ok. 82 tys. w zasobach TBS i ponad 17 tys. w spółdzielniach mieszkaniowych. Skala inwestycji w programie Mieszkanie Plus ma być dużo większa. W ostatnich 2 latach powstało łącznie 480 mieszkań w Białej Podlaskiej, Jarocinie oraz Kępnie. W pierwszym półroczu 2019 r. najemcy wprowadzą się do 364 Mieszkań Plus w Gdyni i Wałbrzychu, gdzie zakończył się już nabór i obecnie trwa weryfikacja wniosków.
Trwa także budowa ponad 650 mieszkań w Katowicach, Jarocinie i Kępicach, a blisko 9,7 tys. mieszkań – m.in. w Szczecinie, Łodzi, Wrocławiu, Warszawie i Krakowie – znajduje się w procesie projektowania. Ponadto w analizie i przygotowaniu są inwestycje na ponad 17 tys. mieszkań.