Temat podatku od nieruchomości reguluje ustawa z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych.

Podstawa opodatkowania podatkiem od nieruchomości zależna jest od tego, jaki jest to rodzaj nieruchomości. I tak, dla gruntów podstawę opodatkowania stanowi ich powierzchnia. Jeśli chodzi o budynki, to w tym przypadku liczona jest ich powierzchnia użytkowa. Dla budynków a także ich części, które związane są z prowadzeniem przez właściciela działalności gospodarczej, podstawa opodatkowania wyliczana jest na podstawie wartości tych budowli.

Powierzchnię użytkową budynku albo jego części stanowi powierzchnia, która mierzona jest po wewnętrznej długości ścian na wszystkich kondygnacjach. Zasada ta nie dotyczy jednak szybów dźwigowych oraz klatek schodowych. Ustawa mówi przy tym wyraźnie, że opodatkowaniu nie podlegają balkony, strychy czy garaże wybudowane w sąsiedztwie domu. Natomiast opodatkowane są już garaże podziemne, piwnice czy poddasza użytkowe. Co istotne, wysokość podatku może być uzależniona od tego, jak wysokie są pomieszczenia lub kondygnacje. I tak, jeśli mają one wysokość od 140 cm do 220 cm, to takie kondygnacje i pomieszczenia są zaliczane w połowie. Jeśli natomiast ich wysokość wynosi mniej, niż 140 cm, to taka powierzchnia jest pomijana.

Podatek od nieruchomości to podatek lokalny. Co to oznacza? Jego wysokość określa indywidualnie każda rada gminy na mocy stosownej uchwały. Co jednak ważne, stawki te nie mogą być wyższe, niż maksymalne wartości przekazywanych każdego roku przez Ministra Finansów do publicznej wiadomości. Każda rada gminy określa wysokość podatku od nieruchomości biorąc pod uwagę lokalizację tych nieruchomości, rodzaj zabudowy a także stan techniczny.

Bardzo ważną kwestią jest również czas powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek ten rozpoczyna się od pierwszego dnia miesiąca, który jest kolejnym po tym, w którym powstał ten obowiązek. Jeśli natomiast określenie powstania podatku dotyczy budynków oraz budowli, obowiązek podatkowy rozpoczyna się w dniu 1 stycznia następnego roku to roku, w którym budowa została zakończona, lub kiedy rozpoczęło się użytkowanie nieruchomości.

Sposób postępowania osób fizycznych różni się od tego, w jaki powinny postępować osoby prawne. Osoby prawne maja bowiem obowiązek złożenia deklaracji podatkowej za dany rok właściwemu organowi podatkowemu do dnia 31 stycznia. Jeśli zatem obowiązek podatkowy powstał w późniejszym okresie, to deklaracja powinna zostać złożona przez osoby prawne w ciągu 14 dni od momentu powstania obowiązku podatkowego. Osoby prawne powinny zapłacić podatek do 15 dnia każdego miesiąca. Wyjątkiem jest pierwszy miesiąc roku, kiedy to podatek za styczeń powinien zostać opłacony do dnia 31 stycznia włącznie.
Jeśli natomiast chodzi o osoby fizyczne, to tutaj sprawa wygląda nieco inaczej. Osoby takie muszą złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację na temat nieruchomości w ciągu 14 dni od dnia wystąpienia albo wygaśnięcia okoliczności, które uzasadniają powstanie obowiązku podatkowego. Wysokość podatku powinna zostać uregulowana przez osoby fizyczne w postaci 4 rat, o tej samej wartości. Każda.

Co w sytuacji, kiedy właścicielami danej nieruchomości są zarówno osoba fizyczna jak i osoba prawna? W takiej sytuacji to osoba fizyczna powinna złożyć deklarację o opłacić stosowny podatek od nieruchomości, jednak na zasadach i w terminach, jakie obowiązują osoby prawne.

Magdalena Paluch
Dział Analiz WGN