Jak wskazują analitycy rynku, w pierwszym roku od wejścia w życie rządowego programu Mieszkanie dla Młodych zużyto jedynie około połowy środków finansowych. Specjaliści wskazują przy tym, że za tak słabym wynikiem stoi nie tyle mniejsze niż oczekiwano zainteresowanie ze strony kupujących mieszkania. Wskazują oni bardziej na trudności w uzyskaniu dofinansowania, powodowane warunkami, jakie należy spełnić, aby otrzymać rządowe wsparcie w ramach programu.
Liczba wniosków przyznanego dofinansowania w 2014 roku najmniejszą ilość osiągnęła w województwie opolskim, gdzie wyniosła 141 wniosków. Z kolei największa ich ilość została przyznana w województwie mazowieckim, gdzie przyznano w sumie 2881 wniosków o dofinansowanie na zakup pierwszego mieszkania. Tym samym limity finansowe przeznaczone na 2014 rok nie zostały wykorzystane nawet w 50 procentach.
Czym spowodowany jest tak stały wynik? Najczęściej analitycy rynku wskazują na limity cen. To właśnie one stanowiły największy problem od początku wejścia w życie programu Mieszkanie dla Młodych. Limity cen za metr kwadratowy mieszkania dla poszczególnych województw były bowiem najczęściej zbyt niskie. W efekcie mieszkania, które mieściły się w limitach i ich zakup mógłby zostać sfinansowany przy użyciu rządowego wsparcia dzięki programowi Mieszkanie dla Młodych, nie znajdowały się w kręgu zainteresowań kupujących. Mieszkania te znajdowały się najczęściej na obrzeżach miast lub w dzielnicach uważanych za najgorsze (a przez to najtańsze) w mieście. Część kupujących poszło na kompromis i zdecydowało się na zakup takiego mieszkania, mieszczącego się w limitach programu. Wielu postanowiło jednak zrezygnować i wstrzymać się całkowicie z zakupem mieszkania, albo poszukać innych źródeł sfinansowania jego zakupu.
Wielu specjalistów zarzuca również programowi, że został on stworzony z myślą o deweloperach, a nie kupujących mieszkania. Ci pierwsi bowiem, po zapoznaniu się z limitami cen za metr kwadratowy mieszkania, niejednokrotnie podnosili ceny poszczególnych nieruchomości.
Dużym ograniczeniem, odpowiedzialnym za spadek zainteresowania programem, okazały się również rygorystyczne ograniczenia dla kupujących. Program został bowiem skierowany do konkretnej, wąskiej grupy.
Pula finansowa przeznaczona na zakup mieszkań w ramach programu Mieszkanie dla Młodych wynosi 600 milionów złotych. Aby zwiększyć zainteresowanie programem Mieszkanie dla Młodych, a co za tym idzie, spożytkować pulę pieniędzy przeznaczonych na rządowy program dopłat, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju postanowiło wprowadzić modyfikacje. W chwili obecnej prace nad zmianami w ustawie o pomocy państwowej przy zakupie pierwszego mieszkania zostały już zakończone. Zakładają one 3 istotne modyfikacje.
Pierwszą zmianą jest zniesienie limitu wielu. Dzięki temu znacznie większa ilość osób zainteresowanych zakupem swojego pierwszego mieszkania będzie miała szansę skorzystać z programu Mieszkanie dla Młodych. Kolejną zmianą proponowaną przez Ministerstwo jest wprowadzenie możliwości finansowania wnoszenia wkładów budowlanych w inwestycjach, które są realizowane przez spółdzielnie mieszkaniowe. Równie istotną zmianą miałoby być uzależnienie przyznawanej kwoty dofinansowanie od liczby wychowywanych dzieci. Ministerstwo proponuje, aby m.in. małżeństwa posiadające co najmniej troje dzieci mogły liczyć na dofinansowanie w wysokości 30 % wartości odtworzeniowej kupowanego mieszkania.
Magdalena Paluch
Dział Analiz WGN