Jak stanowi bowiem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przy czym odpłatności dla celów VAT nie należy utożsamiać jedynie z zapłatą pieniężną. Przez odpłatność za dostarczony towar lub wykonaną usługę, należy rozumieć ekwiwalentność i wzajemność świadczeń. Tym samym odpłatność jak najbardziej może mieć postać rzeczową (zapłatą przykładowo może być inny towar lub usługa). Zapłata rzeczowa występuje między innymi w przypadku umów zamiany. Stosownie do art. 603 ustawy Kodeks Cywilny (zwanej dalej KC), umowa zamiany to umowa, w ramach której każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Jak wynika z przywołanej definicji w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując jednocześnie w charakterze dostawcy jak i nabywcy. Jednocześnie z treści art. 604 KC wynika, że do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży. Umowa zamiany przypomina zatem umowę sprzedaży. Podstawowa różnica między tymi umowami polega na tym, że przy umowie zamiany w odróżnieniu od umowy sprzedaży zamiast obowiązku zapłaty ceny pojawia się obowiązek przeniesienia przez drugą stronę własności rzeczy. Jak wynika z poczynionych powyżej rozważań umowa zamiany nieruchomości ma wzajemny i ekwiwalenty charakter. W konsekwencji realizowane przez podatników VAT w oparciu o umowę zamiany przeniesienie własności nieruchomości stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Transakcję taką należy traktować jako odpłatną dostawę towarów (dochodzi tutaj do odpłatnego przeniesienia prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel). Zatem stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, zamiana nieruchomości dokonana przez podatników VAT powinna zostać udokumentowana za pomocą faktury.