Konsultant architektoniczny Grupy WGN z możliwością porad architektonicznych i aranżacji wnętrz Krystyna Słowik mgr inż. arch. tel. 501 435 865 www.krystynaslowik.p |
Zielony dom – cóż to takiego? Odpowiedź daje amerykański system ekologicznej i energetycznej oceny budynków LEED. Chcesz wiedzieć, czy Twój dom jest zielony? Sprawdź, czy nasze standardy i praktyki budowlane spełniają założenia amerykańskiej certyfikacji dla budownictwa zrównoważonego LEED. Dowiedz się, co powinieneś zrobić, by twój dom był domem przyszłości...
8 zasad budowy zielonego domu
- Proces projektowania. Dom w zgodzie z przyrodą ma być zbudowany tak, by jak najmniej szkodzić środowisku. Ma być tani w utrzymaniu, o niewielkim zapotrzebowaniu na energię. LEED przyznaje punkty za konsultacje inwestora z zespołem projektowym i niezależnym ekspertem od budownictwa zrównoważonego, który sprawdzi projekt.
- Orientacja względem stron świata, czyli pozyskiwanie energii. Należy tak usytuować budynek na działce, by maksymalnie wykorzystać energię słoneczną. Dach powinien być tak zaprojektowany, by optymalnie usytuować panele słoneczne. Należy też zatroszczyć się o nieprzegrzewanie domu – co najmniej 90% powierzchni okien od strony południowej ma być zacienione. Jak chronić dom? Roletami lub zadaszeniami oraz odpowiednio dobraną roślinnością.
- Lokalizacja domu. Dla LEED dom postawiony na terenie odzyskanym po fabryce jest bardziej ekologiczny niż budowa w sąsiedztwie parku narodowego. Budownictwo mieszkaniowe nie może bez końca zajmować terenów naturalnych! Certyfikat docenia związek nowej zabudowy z już istniejącą, dostępną infrastrukturą – mediami, komunikacją lokalną, sklepami i oświatą. Przyznaje także punkty za remont, przebudowę, modernizację, adaptację starych budynków.
- Działka i budowa. Wskazaniem LEED jest projektować dom tak, by powierzchnia zabudowy była jak najmniejsza. Wykonawca ma zabezpieczyć ziemię przed erozją warstwy próchnicznej i dbać o to, by zanieczyszczenia nie dostawały się ani do gleby, ani do kanalizacji. Należy wydzielać obszary chronione np. drzewa, krzewy, miejsce na ogród. Ważna jest roślinność lokalna, niewymagająca nawadniania, odporna na szkodniki. Jak najmniej powinno być powierzchni szczelnych. Co najmniej 70% powierzchni działki ma pozwalać na przepływ wody do gruntu lub zbierać wodę na terenie działki.
- Oszczędzanie wody. LEED docenia zbieranie wody deszczowej z dachu, korzystanie z wody szarej, stosowanie oszczędzającej wodę armatury. Do podlewania należy wykorzystać wodę deszczową. A oszczędność zaczyna się od dwudzielnej spłuczki w WC, ale nie kończy na tym – reguluje całą gospodarkę wodną, zwracając uwagę na wykorzystanie wody opadowej.
- Materiały i surowce. Zalecane są materiały jak najmniej przetworzone – drewno, a także materiały naturalne, których „produkcja” nie trwa dłużej niż 10 lat: bambus, wełna, bawełna, korek, słoma. Wartością eko jest jak najmniej odpadów na budowie. Stąd punktowanie prefabrykacji jako sposobu na szybką budowę bez odpadów. Doceniane jest wykorzystanie materiałów z rozbiórki, produktów lokalnych oraz takich, które można poddać recyklingowi. W trakcie budowy odpady powinny być segregowane.
- Optymalne zużycie energii w domu. LEED wysoko ceni korzystanie z paliw odnawialnych, zaczynając od palenia drewnem w kominku. Punkty są też przyznawane za pozyskiwanie energii słońca i wiatru. Minimum dla domu ekologicznego i energooszczędnego to 35% energii pozyskanej ze źródeł odnawialnych. Punkty zdobywa się za energooszczędne urządzenia i oświetlenie LED.
- Jakość środowiska wewnątrz domu. Współczesne domy są bardzo szczelne, dlatego LEED szczególnie wysoko ocenia dobrą jakość powietrza wewnątrz. Kładzie nacisk na wydajne odprowadzanie spalin, dobrą wentylację z odzyskiem ciepła, kontrolę wilgotności. W tej kategorii jest też garaż wolnostojący. Według LEED spaliny mogą przedostawać się z garażu do części mieszkalnej.
Może to zdziwić wiele osób, ale dla LEED dom postawiony na terenie odzyskanym (i oczyszczonym z zanieczyszczeń toksycznych) po fabryce jest bardziej ekologiczny niż budowa w sąsiedztwie parku narodowego... Sprawdź, dlaczego tak się dzieje.
Gdzie zbudować dom ekologiczny?
Dla LEED, dom postawiony na terenie po rekultywacji jest bardziej ekologiczny niż budowa w sąsiedztwie parku narodowego. Dlaczego? Ponieważ budownictwo mieszkaniowe nie może bez końca zajmować terenów naturalnych!
Od kilku lat w Stanach Zjednoczonych planowanie polega na dogęszczeniu miast i terenów podmiejskich oraz ograniczeniu rozsiewania się domów po okolicy, tak zwanego urban sprawl. Certyfikat docenia związek nowej zabudowy z już istniejącą, dostępną infrastrukturą – mediami, komunikacją lokalną, sklepami i oświatą. Przyznaje także punkty za remont, przebudowę, modernizację, adaptację starych budynków. Należy unikać działek na polach z żyzną glebą.
Uwaga na samochód – im bardziej jest wyłączany z codziennego życia mieszkańców, tym zdobywa się więcej punktów. Idealnie będzie, jeśli można dojść pieszo z domu do przystanków komunikacji publicznej, sklepów i punktów usług. Podajmy za LEED: do przystanku autobusowego powinno być najwyżej 1/4 mili (402 m); do stacji kolejowej pół mili (804 m).
Dlaczego budujemy poza miastem?
Wiadomo, że wysokie ceny działek spychają inwestorów poza miasto. Później jednak o jakości życia decyduje dostępność cywilizacji. Bardzo trudno funkcjonować na co dzień, mieszkając w domu, którego jedyną zaletą jest piękna okolica.
A poza tym same wady i straty dla środowiska:
- wszędzie jest daleko,
- dwa, -trzy samochody użytkowane przez członków rodziny,
- wyższe są koszty życia.
Według LEED zająć nowy teren, daleko od innych to dziś wykroczenie wobec natury
Zamiast budować dom na terenach poza miastem, lepiej wyremontować stary dom – poucza LEED
Co to jest certyfikat LEED?
LEED (The Leadership in Energy and Environmental Design) to amerykański system oceniający budynki pod względem energooszczędności i wpływu na środowisko naturalne. Certyfikat LEED mogą dostać różne rodzaje budowli, w tym również budynki mieszkalne.
Aby uzyskać certyfikat zielonego domu, należy zarejestrować projekt oraz uiścić odpowiednie opłaty. W zamian otrzymuje się szczegółowy wykaz wymagań, które potem są sprawdzane przez certyfikatorów. Po upewnieniu się, że dom spełnia wszystkie z obowiązkowych osiemnastu wymagań w ośmiu głównych kategoriach, większość dodatkowych punktów inwestor może wybierać dowolnie.
W zależności od liczby zebranych punktów przyznawany jest certyfikat: podstawowy, srebrny, złoty lub – najwyższy – platynowy. Im wyższa kategoria, tym dom bardziej przyjazny środowisku i mieszkańcom.
W Polsce oprócz amerykańskiego certyfikatu LEED znane są : certyfikat angielski BREEAM oraz certyfikat niemiecki DGNB.