Część Polaków, a nawet spora część, przez całe życie nie jest w stanie odłożyć całości wymaganej kwoty, potrzebnej na zakup własnego mieszkania. Z pomocą przychodzą banki, które udzielają kredytów hipotecznych na zakup mieszkania lub domu. Jednak z badań wynika, że robią to coraz niechętniej. W 2014 roku banki udzieliły 174 tys kredytów hipotecznych, podczas gdy w w 2013 roku ten wynik był lepszy o 1,57 %. Warto jednak zaznaczyć, że kwota kredytów wzrosła- w 2014 roku suma kredytów wyniosła 37 mld złotych, a to o 1 % więcej, niż w roku poprzednim. Jak podkreśla w swoim raporcie dr Jacek Furga ze Związku Bankowców Polskich, rok 2014 był najsłabszym rokiem kredytowym od 2005 roku.
Między lutym a majem 2015 roku przeprowadzono badanie dotyczące preferencji i satysfakcji z zakupu mieszkania, w którym wzięło udział 510 świeżo upieczonych właścicieli mieszkań. Wyniki badania nie zaskakują: 84 % badanych wzięło kredyt na sfinansowanie zakupu mieszkania, a tylko 16 % badanych kupiło je za własne środki. Respondenci zostali zapytani również o wysokość wkładu własnego. Mimo wysokich cen nieruchomości, 27 % badanych legitymowała się minimum 30 % wkładem własnym, czyli o 6 % więcej niż w 2013 roku. W dalszej kolejności, 19 % respondentów posiadało wkład własny w wysokości od 21 do 30 %, 22 % badanych od 11 do 20 % wysokości wkładu własnego, 13 % od 1 do 10 %, a 4 % badanych nie posiadało w ogóle wkładu własnego.
Co zrobić, jeśli nie mamy wkładu własnego? Teoretycznie bez niego nie dostaniemy kredytu hipotecznego. Z pomocą przychodzi program Mieszkanie dla Młodych, którego wysokość dofinansowania pokrywa wymagane 10 % wkładu własnego (w całości lub w części). Przewiduje się jednak, że osób ubiegających się o kredyt hipoteczny bez wkładu własnego będzie coraz mniej z powodu zaostrzeń wprowadzonych przez Komisję Nadzoru Finansowego: w 2016 r. wymagana wysokość wkładu własnego będzie wynosić 15 % i wciąż będzie rosnąć. Są banki, które już dziś stawiają wymóg posiadania ok. 30 % wkładu własnego.
Najwięcej badanych posiadających trzydziestoprocentowy wkład własny znajduje się w przedziale wiekowym 40-49 lat – 38 %. Długość życia ma znaczący wpływ na ilość oszczędności, co potwierdzają następne dane – najmłodsza grupa wiekowa, czyli do 29 lat, deklarowała wkład własny w wysokości od 1 do 20 % wartości zakupu mieszkania.
W badaniu wzięło udział 64 % kobiet i 36 % mężczyzn. 17 % badanych znajdowało się między 18 a 29 rokiem życia, najwięcej, bo 52 % respondentów stanowili ludzie między 30 a 39 rokiem życia, a 31 % to osoby od 40 do 49 roku życia.
84 % respondentów zakupiło mieszkania w budynku wielorodzinnym, natomiast 16 % postawiło na dom jednorodzinny.
Specjaliści analizujący wyniki badania zapowiadają, że coraz większe trudności związane z wzięciem kredytu hipotecznego, będzie negatywnie oddziaływało na rynek nieruchomości. Mała ilość kredytów znacząco wpłynie na liczbę kupowanych mieszkań, a także ich wartość. Istotę kredytu hipotecznego i jego rolę na rynku nieruchomości pokazują wyniki powyższego badania, gdzie 84 % Polaków finansuje zakup swojego własnego mieszkania właśnie z kredytu hipotecznego.
Katarzyna Surma, redaktor wgn.pl