Przełom III i IV kwartału 2012 przyniósł ożywienie na rynku mieszkaniowym w Polsce. Wrzesień, a zwłaszcza jego ostatnia dekada, oraz pierwsza połowa października okazały się czasem zwiększonej aktywności kupujących, co w rezultacie zmniejszyło znaczącą dysproporcję pomiędzy podażą a popytem, narastającą od początku bieżącego roku. W końcu września na jedną ofertę kupna mieszkania, zarówno na rynku pierwotnym, jaki i wtórnym przypadało już tylko 29 ofert sprzedaży, podczas gdy jeszcze w czerwcu było ich 35 – wynika z najświeższych danych WGN Nieruchomości.
Najbardziej aktywną grupą kupujących, stanowiącą aż 60% klientów biur WGN, okazali się młodzi ludzie, w wieku pomiędzy 20 a 28 rokiem życia, którzy nabywali mieszkania w związku z rozpoczynaniem lub kontynuowaniem studiów w dużych miastach – ośrodkach akademickich. Transakcje z ich udziałem w 90% były transakcjami gotówkowymi.
Podobnie jak w poprzednim okresie, największym popytem cieszyły się mieszkania 2- i 3-pokojowe, jednak zmniejszyła się ich przeciętna powierzchnia – z 58 mkw. (IV kwartał 2011) do 55 mkw. obecnie. Zmiana ta została wymuszona przez trudniejsze do uzyskania kredyty hipoteczne. Oszczędność powierzchni nawet o 3 metry kwadratowe, przy obecnych cenach, daje zmniejszenie płatności rzędu 15-18 tysięcy złotych.
Sprzedaż mieszkań 2- i 3-pokojowych stanowiła 88% ogółu transakcji. Zdecydowanie mniej, bo 9% transakcji dotyczyło kawalerek, natomiast mieszkań 4- i 5-pokojowych tylko 3%.
W omawianym okresie udział procentowy transakcji finansowanych po części kredytem bankowym wyniósł tylko 65%, podczas gdy jeszcze w I kwartale 2012 utrzymywał się na poziomie 88,2%. Wzrosła natomiast z 18% do 21% liczba transakcji wiązanych.
Zdecydowaną przewagę, bo 72% transakcji, stanowiły zakupy mieszkań na użytek własny, a 28% w celach komercyjnych – na wynajem lub - w mniejszym stopniu – odsprzedaż po modernizacji. W tym drugim przypadku czynnikiem decydującym o ostatecznym wyborze była lokalizacja – w dobrym punkcie miasta, blisko przystanków komunikacji publicznej lub w sąsiedztwie wyższych uczelni, a także w osiedlach z dużą ilością zieleni przy jednoczesnym rozbudowanym systemie podstawowych usług osiedlowych.
Transakcje z udziałem studentów można zaliczyć do obu tych kategorii, bo właściciel przeznacza jeden pokój dla siebie, a pozostałe do wynajęcia, najczęściej również studentom.
Od II kwartału bieżącego roku wzrasta zainteresowanie mieszkaniami o podwyższonym standardzie i luksusowymi apartamentami. Natomiast w III kwartale odnotowano o 40% więcej tego typu transakcji, niż w poprzednim kwartale. Rynek apartamentów jest obecnie bardziej przystępny, dzięki obniżkom cen wynoszącym średnio 10,5% w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Badanie WGN wykazało, że od stycznia do września 2012, średnie ceny transakcyjne mieszkań spadły w Polsce, w sześciu największych miastach o 11% na rynku wtórnym oraz 11,5% na rynku pierwotnym.
Średnie ceny transakcyjne mieszkań 2-pokojowych z rynku wtórnego / pierwotnego, wrzesień-październik 2012 r.:
Warszawa - 6105 zł/mkw. / 5900 zł/mkw.
Kraków - 5150 zł/mkw. / 5110 zł/mkw.
Wrocław - 4920 zł/mkw. / 4880 zł/mkw.
Gdańsk - 4600 zł/mkw. / 4550 zł/mkw.
Poznań - 4305 zł/mkw. / 4220 zł/mkw.
Łódź - 3010 zł/mkw. / 2990 zł/mkw.
Trzeba tu dodać, że mieszkania z rynku pierwotnego potrzebują jeszcze nakładu inwestycyjnego średnio 20-22% wartości mieszkania, aby doprowadzić lokal ze stanu deweloperskiego do zamieszkania.
Paulina Michniak
Dział Analiz i Badania Rynku Mieszkaniowego WGN