Dodatek mieszkaniowy jest przyznawany niezależnie od rodzaju mieszkania. Może go otrzymać osoba mieszkająca w lokalu spółdzielczym, komunalnym, własnościowym a nawet w prywatnym domu. Najważniejszymi kryteriami jest niski dochód, tytuł prawy do mieszkania a także jego metraż. Jest to świadczenie przyznawane przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta, w zależności od miejsca zamieszkania. Co ważne, decyzja o przyznaniu dodatku mieszkaniowego jest przyznawana w ciągu 30 dni od daty złożenia dokumentów. Do ich złożenia niezbędny jest potwierdzony przez zarządce mieszkania wniosek wraz z informacja o kwocie wydatków na mieszczenie (za ostatni miesiąc od daty złożenia wniosku) oraz deklaracja o wysokości dochodów członków gospodarstwa domowego za okres ostatnich trzech miesięcy.

Kolejnym etapem jest przeprowadzenie wywiadu środowiskowego. Przed wybuchem pandemii COVID -19 osobę ubiegającą się o dodatek mieszkaniowy odwiedzał pracownik ośrodka pomocy społecznej. Celem takiej wizyty było przeprowadzenie szczegółowego wywiadu środowiskowego. Obecnie ze względu na zasady mające na celu zapobieganie rozprzestrzeniania się wirusa ustalanie sytuacji odbywa się podczas rozmowy telefonicznej z pracownikiem socjalnym oraz na podstawie dostarczonej dokumentacji.

Jest to kluczowy element w procesie rozpatrywania wniosku o dodatek mieszkaniowy. Jeśli podczas wywiadu środowiskowego pracownik socjalny stwierdzi znaczącą dysproporcje między niskimi dochodami zadeklarowanymi w dokumentacji a rzeczywistym stanem finansowym wniosek zostanie odrzucony. Co więcej, ośrodek pomocy społecznej ma prawo zażądać oświadczenia o stanie majątkowym, w tym o posiadaniu nieruchomości, mienia ruchomego (np. samochodu) czy oszczędności. Należy zaznaczyć, że oświadczenie jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej a odmowa jego złożenia jest podstawą do nie przyznania dodatku mieszkaniowego.

Kolejnym bardzo istotnym czynnikiem w całym procesie przyznawania zapomogi jest tytuł prawny do zajmowanego mieszkania. Osoba składająca wniosek musi być właścicielem, najemcą lub podnajemcą mieszkania bądź domu. Ma to zastosowanie zarówno w przypadku mieszkania komunalnego, zakładowego jak i lokalu w prywatnym budynku. Wnioskować o dodatek mogą również osoby starające się o przysługujący im lokal zamienny lub socjalny.

W procedurach wnioskowania o dodatek mieszkaniowy kryterium dochodowe zostało ustalone na następującym poziomie: dla gospodarstw jednoosobowych 2100 zł a dla rodzin 1500 zł na osobę. Wysokość kryterium dochodowego jest uwarunkowana najniższą przyznawaną przez ZUS emeryturą. W przypadku wieloosobowych gospodarstw domowych próg finansowy jest ustalony na 125% najniższej emerytury, natomiast dla singli to 175%.

Żeby obliczyć czy kryterium dochodowe jest spełnione należy dodać dochody z trzech ostatnich miesięcy (od daty złożenia wniosku) wszystkich osób, które mieszkają ze sobą na stałe. Do obliczeń należ uwzględnić dochód brutto przed opodatkowaniem, ale już po odjęciu składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe. Należy także odjąć koszty uzyskania przychodu. Co ważne, do dochodów nie są wliczane między innymi: jednorazowe zapomogi z tytułu urodzenia dziecka, stypendia uczniowskie czy świadczenia wychowawcze. Jednak gdy dochód na jedną osobę jest nie co wyższy i tak możemy się ubiegać o dodatek. W takiej sytuacji kwota świadczenia zostanie pomniejszona o tę nadwyżkę.

Należy pamiętać, że podczas składnia wniosku trzeba podać wielkość dochodów za ostanie trzy miesiące, a w podstawie prawnej nie występuje pojęcie dochodu utraconego, spowodowanego np. pandemią. Wypełnione wnioski można składać za pośrednictwem poczty lub osobiście w ośrodku pomocy społecznej w konkretnym mieście lub gminie. Częstą praktykom jest pomoc pracowników ośrodków przy uzupełnieniu braków we wniosku. Mają możliwość występowania do ZUSu oraz pracodawców o zaświadczenia o dochodach.

Jednym z kryteriów przyznawania tej formy pomocy jest metraż mieszkania jaki przypada na mieszkańców. Jest on obliczany poprzez dodanie powierzchni wszystkich pomieszczeń służących potrzebom mieszkalnym i gospodarczym. Co oznacza, że nie wliczamy strychów, balkonów, suszarni czy piwnic. Powierzchnia jest dokładnie określona w przepisach, jednak ustawa przewiduje pewne odstępstwa. Możemy otrzymać dodatek mieszkaniowy, gdy

powierzchnia jest przekroczona nie więcej nić o 30% (a przypadku gdy powierzchnia pokojów i kuchni nie zajmuje więcej niż 60% całej powierzchni użytkowej to istnieje możliwość przekroczenia nawet o 50%). Należy również dodać, że jeśli w lokalu mieszka osoba z orzeczeniem o niepełnosprawności, która zajmuje osobny pokój lub poruszająca się na wózku inwalidzkim to przysługuje dodatkowa powierzchnia-15 mkw. Jednak w takiej sytuacji wymagane jest stosowne orzeczenie wydane przez powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Czas przyznawania dodatku mieszkaniowego jest określony na pół roku. Sześc miesięcy jest liczone od pierwszego miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku. Środki z tytułu tego świadczenia są przelewane bezpośrednio na konto administratora budynku. Natomiast gotówkę otrzymują jedynie właściciele domów jednorodzinnych. W przypadku, gdy pozostała część czynszu nie będzie opłacana na bieżąco wypłata świadczenia zostanie wstrzymana do momentu uregulowania należności w terminie do trzech miesięcy. W przeciwnym wypadku decyzja o przyznaniu dodatku zostanie cofnięta.

Należy również wspomnieć, że istnieje także dodatek energetyczny, który jest przeznaczony na bieżące opłacanie rachunków za prąd. Wniosek o takie świadczenie również należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej. Od 1 maja 2020 miesięczna wysokość świadczenia to dla singla 10,94 zł, ale rodziny liczącej od 2 do 4 osób 15.19 oraz dla rodziny co najmniej pięcioosobowej 18,23 zł. Stawki te będą obowiązywały do 30 kwietnia 2021 roku. Dodatek energetyczny przyznaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Aby móc go otrzymać należy złożyć stosowny wniosek wraz z dołączoną kopią umowy sprzedaży energii elektrycznej oraz mieć już przyznany dodatek mieszkaniowy.

 

Sandra Wolna

Redaktor naczelna wgn.pl