Chodzi o ustawę o kredycie hipotecznym. Jak podkreśla Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, celem nowych uregulowań jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony kredytobiorców. Chodzi o dostarczanie klientom przejrzystej informacji o produktach, zawieranie uczciwych umów i wyeliminowanie praktyk, które godzą w prawa konsumentów.

Najważniejsze zmiany – zawieranie umowy kredytowej, spłata kredytu, restrukturyzacja zadłużenia

1) Porównanie ofert i formularz informacyjny - Nowe przepisy wymuszają na instytucjach kredytujących przedstawianie klientowi co najmniej trzech innych ofert. Jeśli natomiast chodzi o ofertę proponowaną przez bank, ta ma być przedstawiona w formie tzw. formularza informacyjnego, czyli dokumentu zawierającego pełną informację o ofercie, a więc o całkowitej kwocie kredytu, zasadach spłaty, stopie oprocentowania i zasadach jej zmiany. Warunki zawarte w formularzu nie mogą być zmienione przez 14 dni.
2) Bez walut obcych – zgodnie z nowymi przepisami można uzyskać kredyt tylko w walucie, w której się zarabia. Ewentualne możliwe jest kredytowanie w tej walucie, w której utrzymuje się większe zarobki.
3) Konkretny czas na decyzję kredytową – bank ma na nią 21 dni. Jeśli decyzja jest negatywna, bank musi ją uzasadnić. Decyzja obowiązuje przez co najmniej dwa tygodnie, w tym czasie kredytodawca nie może się wycofać.
4) Odstąpienie od umowy – klient banku ma dwa tygodnie na odstąpienie od umowy bez podania jakiejkolwiek przyczyny.
5) Spłata kredytu przed terminem – zgodnie z nowymi uregulowaniami kredytobiorca może jej dokonać w każdym czasie. Uregulowano też sprawę prowizji za szybszą spłatę. Ta jest naliczana tylko wtedy, gdy klient spłaca w terminie do 36 miesięcy od zaciągnięcia zobowiązania. Opłata z tego tytułu nie może być jednak większa niż odsetki, które byłyby naliczone od spłacanej kwoty w okresie roku od dnia faktycznej spłaty, ani też przekraczać 3 proc. spłacanej kwoty.
6) Postępowanie wobec dłużnika i restrukturyzacja zadłużenia – jeśli posiadacz kredytu spóźnia się ze spłatą raty, bank ma obowiązek wezwać go do spłaty, a następnie wyznaczyć termin, jednak nie krótszy niż dwa tygodnie. W takim samym czasie dłużnik może złożyć wniosek o restrukturyzację zadłużenia. Jeśli tak postąpi, a bank nie zaakceptuje formy restrukturyzacji, wtedy ma on obowiązek udzielić kredytobiorcy półrocznego terminu, w którym dłużnik sprzeda mieszkanie, by uregulować zobowiązanie. Jeśli nie starczy na to środków ze sprzedaży, bank może oczekiwać spłaty pozostałości, ale w sposób dostosowany do sytuacji kredytobiorcy.

Regulacja rynku kredytowego

1) Pośrednicy z certyfikatami – nowe przepisy znacznie zmieniają rynek pośrednictwa kredytowego. Obecnie pośrednik, który oferuje swoje usługi klientom, musi być osobą z potwierdzonymi kwalifikacjami i specjalnym certyfikatem oraz zdanym egzaminem państwowym lub wykształceniem wyższym, ekonomicznym. Taka osoba trafia na listę KNF i otrzymuje zezwolenie na prowadzenie działalności. Agent działający na rzecz pośrednika, według nowych regulacji, może pracować tylko dla niego. Z kolei pośrednik w pełni odpowiada za działania agenta.
2) Kredyt tylko w banku albo SKOK-u – firmy pożyczkowe nie mają już prawa udzielać kredytów hipotecznych. Zgodnie z ustawą takie kredyty mogą być udzielane tylko przez banki i SKOK-i, a więc instytucje podlegające nadzorowi finansowemu i wynikającym z tego nadzoru gwarancjom, w przypadku upadłości banku lub kasy spółdzielczej.

Reklamy i produkty bankowe

1) Rzeczywiste informacje w reklamie – nowa ustawa kładzie nacisk na uczciwą politykę informacyjną i reklamową banków. W reklamach kredytów mieszkaniowych mają się pojawiać wszystkie niezbędne informacje o kredycie – w szczególności: rzeczywista a nie nominalna stopa oprocentowania, całkowity koszt kredytu, liczba rat, sposób obliczania oprocentowania. Informacje podane w tych materiałach, mają być prezentowane wystarczająco długo, by konsument się z nimi zapoznał.
2) Bez cross – sellingu – bank nie może uzależniać pozytywnej decyzji kredytowej od wykupienia dodatkowego produktu bankowego. Co prawda cross – selling nadal jest możliwy, ale nie jako warunek przyznania kredytu.

 

Monika Prądzyńska
Dział Analiz WGN